Het kwintet van Tonie Mudde

Eindelijk een kans om mijn favoriete auteurs lof toe te zingen! Hier 5 boeken die ik niet alleen overdonderend mooi vond, maar waarin ik bovendien een wijze schrijfles meende te ontdekken. (Of ik er vervolgens ook in slaagde die schrijfles in de praktijk te brengen is een heel ander verhaal… Of, zoals mijn vader ooit zei: ‘In theorie kan ik uitstekend voetballen’.)

Less than zero, Bret Easton Ellis

Het boek in 1 zin: Portret van ontsporende rijkeluispubers in Los Angeles.

Les: Hoe je al in de openingszin op subtiele wijze het naderend onheil kunt aankondigen. ‘Mensen zijn bang om in te voegen op de snelweg in Los Angeles, dat is het eerste wat ik hoor als ik weer terug ben in de stad.’

Dzjan, Andrej Platonov

Het boek in 1 zin: Man uit Moskou reist af naar zijn geboortestreek om een woestijnvolk te overtuigen te verhuizen naar vruchtbare grond.

Les: Over de wisselwerking tussen decor en verhaal. In Dzjan bestaat het decor uit louter zand en stof, de personages zijn vegeterende armoedzaaiers. Het decor is dood, de personages zijn halfdood. Platonov speelt met die 2 elementen een ingenieus spel van contrasteren en versterken.

In Cold Blood, Truman Capote

Het boek in 1 zin: Reconstructie van de moord op een Amerikaans boerengezin.

Les: De werkelijkheid is vaak grilliger, wreder en mooier dan je als romancier ooit bij elkaar kunt verzinnen.

Alles is verlicht, Jonathan Safran Foer

Het boek in 1 zin: Jonge Amerikaanse schrijver reist door de Oekraïne om zijn familiegeschiedenis te reconstrueren.

Les: Denk nooit: ‘Daarover is al zó vaak geschreven, laten we er maar mee ophouden.’ Foer (1977!) schreef met zijn verbeeldingskracht een ongekend origineel en ontroerend boek over de tweede wereldoorlog.

Story, Robert McKee

Het boek in 1 zin:  Ultieme handboek voor (scenario-)schrijvers die het even niet meer zien zitten. 

Les: Zelfs het meest complexe verhaal is in een paar heerlijke overzichtelijke formules en schema’s samen te vatten. Een van de wetten van McKee: ‘Het verhaal is zo sterk als de tegenkrachten van de hoofdpersoon.’ Voorbeeldje. Stel je hoofdpersoon heeft als doel ‘vrijheid’. Wat is dan het ergste dat hem kan overkomen? Dat de schurk hem opsluit in een isoleercel waaruit onze held zichzelf met geweld moet bevrijden? Dat zou een fraaie knokfilm kunnen opleveren. Maar McKee daagt uit om langer door te denken. Want wat is écht het allerergste voor iemand die vrij wil zijn? Antwoord: dat hij denkt dat hij vrij is, terwijl hij eigenlijk een slaaf is. En ineens zijn daar de verhalen met meer diepgang: The Matrix, Truman Show, etc. Wil het na de schrijftips van McKee nog steeds niet lukken met het eigen verhaal? Dan is er altijd nog de troost dat McKee zelf ook nog nooit een script heeft geschreven dat verfilmd is. 

Tonie Mudde debuteerde deze maand met ‘Spaghetti Spoetnik’, een bitterzoete roman over macht, seks en sterrenkunde. (Uitgeverij Podium)