Als het iets is dat naar mijn mening revoluties in het hoofd
veroorzaakt zijn het wel boeken. Het fijne van boeken – in tegenstelling tot
conversaties met mensen - vind ik dat je ze kunt wegleggen, erover kunt
nadenken. Je kunt een fragment herlezen, en een eerder gevormde mening
bijstellen. Het ligt vast op papier, zweeft niet weg, zoals dat bij
conversaties gaat. Nu ben ik sociaal soms wat onhandig, boeken zijn veilig voor
mij, ze vallen binnen mijn comfort zone. Ik kan er in verdwijnen. Onzichtbaar
worden. Tegelijkertijd inspireren boeken mij juist om erop uit te gaan,
fantasieën na te jagen. Boeken verbinden mensen met elkaar.
Ik vond het moeilijk om tot vijf boeken te komen, daar er
zoveel boeken zijn die mij aan het denken hebben gezet, danwel indruk hebben
gemaakt. Ik heb een beroep gedaan op het leven tot nu toe. Welke boeken hebben
mij beïnvloed door de jaren heen, welke boeken hebben mij gevormd, geraakt of
riepen weerstand bij mij op? Weerstand komt bij mij vaak voort uit het feit dat
je geraakt wordt door iets dat beklijft, achtervolgt. Een voorbeeld van een
boek dat enorm veel weerstand bij mij oproept, maar wat mij tegelijkertijd
gevormd heeft en niet loslaat, is de Bijbel.
Mijn familie is gelovig. Ze gaan naar de kerk en worstelen soms
met het geloof – zoals dat gaat -. Zo werd ook ik naar een christelijke school
gestuurd en geacht elke zondag mee te gaan naar de kerk. Nu ik ouder word en de
Bijbel herlees, realiseer ik mij dat de Bijbel geen 'moeten' is, maar vrij te
interpreteren valt. Er staan enkele verhalen in die mij tot denken aan kunnen
zetten. Het verhaal van Simson bijvoorbeeld, over wraakzucht en macht.
Een tweede boek uit mijn jeugd dat niet in dit lijstje kan
en mag ontbreken is Floddertje van Annie M.G. Schmidt. Floddertje heeft
goede bedoelingen die het merendeel van de tijd onhandig uitpakken. Floddertje
deed mij denken aan mijzelf en nog steeds, ook mijn goede bedoelingen pakken
niet altijd handig uit. Mijn fijnste herinneringen aan dit boek gaan terug naar
toen ik een jaar of vijf was. Mijn moeder las mijn broer en mij voor terwijl
wij op het stapelbed tot in den treuren konden luisteren naar alle avonturen
die Floddertje overkwamen. Elke avond weer.
Mijn lievelingsboek is Boven is het stil van Gerbrand
Bakker. Ik was op zoek naar een boek voor mijn vader, toen ik dit boek
tegenkwam. De kaft met daarop enkele koeien, drong zich meteen aan mij op.
Uiteindelijk heb ik het boek geleend toen mijn vader het uit had. Ik heb hem
vijf keer gelezen, nog verveeld het boek mij niet. De eenvoud en de stilte
tussen de woorden door grijpt mij steeds opnieuw.
Het boek dat ik het vaakst heb moeten wegleggen was het boek
van David Pelzer, de complete trilogie: 'Ik was niemand', 'Ik heb
geen thuis' en 'Ik had geen naam'. Het is een autobiografisch boek
waarin Pelzer beschrijft hoe hij vanaf zijn vierde levensjaar ernstig wordt
mishandelt. Toch geeft hij nooit op, hij knokt zich een weg door alle ellende
heen en verwezenlijkt ten slotte zijn droom, wordt piloot en verzameld een
liefhebbende familie om zich heen. Ik ben gek op autobiografieën, het leren
over en van andere, voor mij onbekende mensen.
Een vijfde en laatste boek dat mij gegrepen heeft is Vergeef
me, van Wally Lamb. Het boek beschrijft het leven van tweelingbroers
Dominick en Thomas. Thomas kampt met schizofrenie. Na een voorval in de
bibliotheek waarbij hij zijn rechterhand afhakt, wordt Thomas opgenomen in een
gesloten psychiatrische inrichting. Dominick is verwikkelt in een tweestrijd,
enerzijds houdt hij van zijn broer, anderzijds heeft hij zijn hele leven
geprobeerd los te komen van Thomas en zijn beperkingen. Uiteindelijk probeert
Dominick zijn broer te bevrijden uit de inrichting, waarbij hij zijn eigen
leven verwaarloost. De wijze waarop het verhaal verteld wordt, de verschillende
verhaallijnen die uiteindelijk een vormen, maken dat dat je het boek amper kunt
wegleggen, steeds wilt weten hoe het verder gaat. Ik houd daarvan. Een boek
moet je bij de kladden grijpen, door elkaar schudden. Dat doet dit boek meer
dan eens.
Nachtschade van uitgeverij Voetnoot is nu verkrijgbaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten