zondag 17 april 2011

Het kwintet van Natalie Koch

Foto: Leo van Noort
Vijf boeken die mijn hoofd hebben opengebroken:

1. William Faulkner - The sound and the fury
De ingewikkelde structuur vergt enig puzzelwerk en ook het eerste hoofdstuk, verteld door de zwakzinnige Benji, vraagt om doorzetten, maar dan word je beloond! De stemmen van de personages - vooral de overgevoelige, door puurheid geobsedeerde Quentin - sleuren je het familiedrama in. Faulkner dompelt je zo onder in hun gedachtenstromen dat je niet meer aan ze kunt ontsnappen. Hij noemde het zijn geniaalste mislukking - laat mij éénmaal zo mislukken...

2. Arthur Schnitzler - Meistererzählungen
Op de middelbare school las ik Schnitzlers novelle Leutnant Gustl, dat me liet zien hoe prachtig humor en tragiek met elkaar verweven kunnen worden. Een paar jaar geleden vond ik deze verhalenbundel en werd de kennismaking hernieuwd. Prachtige verhalen over ontrouw, eer, mensen die zich om een illusie te gronde richten, over vergeefsheid, geschreven met een fijnzinnige ironie in een stijl waarin je de Weense tongval kunt horen. Een beeld van een tijdperk dat teloorgaat, doordrongen van die Weense sfeer die, hoewel ik zelf ruim tachtig jaar later in die stad heb gewoond, onmiddellijk herinneringen opriep.

3. Jack Kerouac - Dr Sax

On the Road blies me weg; het verhaal van jonge mensen op zoek naar kicks was voor mij ook het verhaal van iemand op zoek naar de absolute waarheid. Maar nog meer indruk maakte Dr Sax. Herinneringen aan Kerouacs jeugd in een klein stadje, vermengd met fantasieën in een soms onnavolgbare stijl - laat ze maar over je heenkomen - en die soms van een observatievermogen en een poëzie getuigen die je naar adem doen snakken. ‘Shroud’ en ‘shrouded’ zijn kernwoorden, alsof hij zijn herinneringen uit de lijkwade van de tijd moet pellen, maar ook vanwege zijn jonggestorven broer. Met die onconventionele vorm en stijl tilt hij zijn observaties boven het particuliere uit; onder het alledaagse leven voel je het noodlot.


4. Cormac McCarthy - The Road

Eigenlijk zou ik alle boeken van Cormac McCarthy hier willen neerzetten. The Border Trilogy, No Country for Old Men, ze getuigen allemaal van een verraderlijk eenvoudige schrijfstijl waarin alles tussen de regels wordt verteld. Maar als ik er een moet noemen, is het The Road, over de voettocht van een vader en zoon in een wereld die in de as ligt. Over de strijd tussen idealen en simpelweg moeten overleven, tussen wanhoop en de overtuiging dat het leven geleefd moet worden, hoe dan ook. Een van de beklemmendste vragen die het boek bij me neerlegde: waar leef je nog voor als er geen verhalen, muziek, kunst, wetenschap meer zijn? Terwijl het verhaal je daar tegelijkertijd de futiliteit van inwrijft; hoe kan alles waar de mensheid naar heeft gestreefd, je in zo’n wereld nog helpen?


5. Leon Garfield - John Diamond wordt gezocht

In mijn jeugd was ik verslingerd aan de boeken van Leon Garfield, vooral zijn meeslepende avonturen in het 18e-eeuwse Engeland, vol memorabele, eigenaardige personages, neergezet in een ironische en soms cynische stijl, die ik in die periode, waarin ik zelf begon te schrijven, naar hartelust imiteerde. John Diamond is me altijd bijgebleven, vooral de passage waarin de hoofdpersoon op de daken van Londen woont en merkt hoe dat zijn perspectief op de werkelijkheid verandert. Daar wilde ik zelf wonen, zo verheven boven de wereld.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten