Het Kwintet van Michiel Heijungs

Een lijst van slechts vijf belangrijke boeken maken valt niet mee, vijftig zou makkelijker zijn. Met welgemeende excuses aan de andere vijfenveertig dus:

Damon Runyon – Guys and Dolls

Verzamelbundel van de Amerikaanse schrijver Damon Runyon, in Nederland vrijwel onbekend en vermoedelijk onvertaalbaar. Verhalen in een volstrekt unieke, eigen stijl over kleine boeven, gokkers, gangsters, oplichters, dronkaards en fatale vrouwen op Broadway ten tijde van de drooglegging. Zoals een van de hoofdpersonen opmerkt: Many legitimate guys are much interested in the doings of tough guys, and consider them very romantic.

Leo Perutz – De meester van de jongste dag

Een huiveringwekkende, maar niet-bovennatuurlijke horrorthriller. De ten onrechte bijna vergeten Oostenrijkse auteur Leo Perutz publiceerde meer dan tien romans in verschillende genres en mocht schrijvers als Borges, Calvino en Graham Greene tot zijn bewonderaars rekenen. Zijn werk werd wel omschreven als het resultaat van een literair slippertje tussen Franz Kafka en Agatha Christie. Wanneer wordt trouwens eindelijk Perutz’ meesterwerk Nachts unter der steinernen Brücke in het Nederlands vertaald?

Jorge Luis Borges – Ficciones

Fantastische vertellingen van de blinde bibliothecaris en geniale literaire fraudeur die een heel ander perspectief op de werkelijkheid bieden. Bevat onder andere De tuin met zich splitsende paden, het beste verhaal mij bekend. Glashelder, intellectueel uitdagend en hoogst verwarrend. Borges beschouwde pogingen om in literatuur tot een geloofwaardige psychologie te komen als tijdsverspilling. Iets om rekening mee te houden.

Alexander Cohen – In opstand

Uiterst leesbare autobiografie uit 1932 van Alexander Cohen, Nederlands socialist, anarchist, monarchist, journalist, schrijver, avonturier, oproerkraaier. Een mensch, gezegend of vervloekt met een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, afkeer van gezag en een sterk ontwikkeld individualisme. Streed zijn hele leven tegen onrecht en onderdrukking, maar voelde zich uiteindelijk bij geen enkele ideologie thuis. De socialisten hebben mij van het socialisme genezen, de anarchisten van het anarchisme en de monarchisten van het monarchisme.

Willem Elsschot - Tsjilp

Vanwege de passage aan het einde, waarin een nieuwbakken grootvader fantaseert over wat hij zijn kleinkind zou willen bijbrengen: dat hij de gevulde hand moet afstoten; dat hij niet bukken mag voor ’t geweld, juichen noch rouwen op bevel van de machthebbers. Dat hij moet opstaan met de verdrukte scharen om vorsten en groten tot brei te vertrappen.

Duidelijke taal. Als zeventienjarige scholier was ik nogal onder de indruk en dat ben ik eigenlijk nog steeds. Van dat vertrappen van vorsten en groten zal naar ik vrees weinig terecht komen. Weigeren te juichen of te rouwen op het bevel van machthebbers (inclusief de media) kan wel.

Retour Bangkok van uitgeverij Van Oorschot is nu verkrijgbaar

Het Kwintet van Michael Pilarczyk

Vijf boeken die het leven mooier maken

1. De Kleine Prins - Antoine de Saint-Exupéry

Het is knap hoe Saint-Exupéry alle wijsheid van de wereld zo intens klein heeft kunnen samenvatten in dit schitterende sprookje van alle tijden. Deze Franse filosoof beschrijft universele levenswijsheden kinderlijk eenvoudig, en toch zijn ze voor grote mensen vaak nog te ingewikkeld om te begrijpen. Zodra kleine mensen groot worden vertroebelt hun zuivere waarnemingsvermogen en zien ze alleen nog de subjectieve interpretatie van hun eigen werkelijkheid. Als je het leven even niet meer ziet zitten, wees dan een Kleine Prins.

2.   De alchemist - Paolo Coelho

Meer dan 65 miljoen mensen lazen deze sprookjesachtige roman over een schaapherder die op zoek gaat naar zijn eigen waarheid. Na veel omzwervingen ontmoet hij in Egypte de Alchemist, die over grote spirituele wijsheid beschikt. Zijn advies aan de jongen is om te luisteren naar zijn hart, dat alles kent, omdat het afkomstig is van de ziel van de wereld en daar ooit naar zal terugkeren. Waar je hart is, is ook je schat, zegt de Alchemist. 

- “Als je van iemand houdt, kun je alles worden. Als je van iemand houdt, heb je geen enkele behoefte om te begrijpen wat er gebeurt, omdat alles binnenin je gebeurt, en kun je jezelf veranderen in wind. Mits de wind helpt natuurlijk.” - Een vertelling met de intense wijsheid. Meer dan tien keer gelezen...

3.  Inwijding - Elisabeth Haich

Een deels autobiografisch verhaal van de spirituele lerares Elisabeth Haich. Als jong meisje krijgt ze visioenen over haar incarnatie als dochter van een Egyptische farao. Haar wens is om ingewijd te worden als priesteres. Door de hoge priester Ptahhotep wordt ze onderwezen in de Egyptische geheime leer over filosofie, kosmologie en piramidebouw. Deze klassieke vertelling geeft veel informatie over het denken en leven van de oude wijsheid en het geeft tevens een goed beeld van de wetten van karma en reïncarnatie.

4.  De Wereldziel - Frédéric Lenoir

Als we alle namen voor God samenvoegen tot De Wereldziel. Een boek met wijsheden en levenslessen, op basis van aloude vertellingen en anekdotes, die gegoten zijn in een geromantiseerd verhaal. Als roman niet heel sterk geschreven, maar de intrinsieke waarde is zeker de moeite waard om tot je te nemen.

5.  De Korte Geschiedenis van het Bedrog - Herman Koch

Ik ben fan van zowel Herman Koch als van Arnon Grunberg. Vooral Blauwe Maandagen van Grunberg vind ik een geestige vertelling. In hun schrijfstijl zie ik een overeenkomst om de waarheid, zelfs als die verzonnen is, te vermaken tot iets vermakelijks. Herman Koch ziet de noodzaak in van het oprekken van de werkelijkheid. Verhalen worden nu eenmaal waarachtiger als je er meer bij verzint. Een andere aanrader van Herman Koch is Eten met Emma. Klein, dun boekje, maar met heerlijke ironische humor. 

Dansen in de Hemel van uitgeverij Invictus is nu verkrijgbaar.

Het Kwintet van Janneke Schotveld

Met het lezen van kinderboeken ben ik nooit gestopt. Ook als puber las ik nog heel graag kinderboeken.  Met mijn zwarte kohl-ogen en arafat sjaal heb ik op de middelbare school zo’n vurig betoog gehouden over kinderliteratuur, dat Pluk en Otje naast Turks Fruit en De Avonden op mijn eindlijst prijkten.

Het eerste boek dat nu in me opkomt is dan ook een kinderboek. Otje geschreven door Annie M.G Schmidt.
Het was kinderboekenweek 1982 en ik was groot genoeg om voortaan zelf een boek uit te kiezen. Ik weet niets meer van het daadwerkelijke kiezen, noch hoe de winkel eruit zag. Heb ik zelf tussen al die boeken Otje eruit gevist? Of heeft mijn moeder mij gestuurd, zoals ik nu soms ook mijn kinderen probeer te sturen naar een Verantwoord Boek? Ik weet nog wel heel goed dat we na gedane zaken buiten naar de fiets liepen en dat ik intens gelukkig was. Met Otje in mijn tas.

Ronja de Roversdochter – Astrid Lindgren
Dit is het eerste boek waarbij ik zo intens meeleefde dat ik wilde dat ik in die wereld leefde en niet in de echte. De eerste keer dat de wereld van papier zo aanlokkelijk was dat ik langzamer ging lezen om er langer in te kunnen vertoeven. Als we de hond uit gingen laten in het bos, dan bleef ik opzettelijk een beetje achter. Daar fantaseerde ik dat ik Ronja was en dat de vogelheksen elk ogenblik tevoorschijn konden komen. Of dat ik met mijn voet in een moenenhol zou verdwijnen. Tot ik geroepen werd.

Hart van inkt – Cornelia Funke

Een prachtig, tijdloos oerverhaal, dat iedere twaalf plusser moet lezen of voorgelezen moet krijgen.  Mo, de vader van Meggie en boekbinder, kan zo goed voorlezen, dat hij personages tot leven leest. Een levensgevaarlijke eigenschap, die haar moeder heeft doen verdwijnen en een gevaarlijk personage uit een boek heeft laten komen. Hart van inkt is het eerste boek van een trilogie.

Dagboek van een poes – Remco Campert

Ik twijfel tussen De aaibaarheidsfactor van Kousbroek en Dagboek van een poes. Beide boeken zijn onmisbaar voor taal,- en poezenliefhebbers. Dagelijkse observaties worden kleine pareltjes.
Wie wil niet weten wat de poes denkt, zachtjes schommelend in de vensterbank? Ik kies uiteindelijk voor Dagboek van een poes: dichterbij de psyche van een poes kun je niet komen.

Een kleine geschiedenis van bijna alles – Bill Bryson
Dit is een groots boek. Vooral de geïllustreerde versie is zeer compleet. Het vertelt over de eerste minuscule protonen, de weerbarstige jeugd van de aarde, de eerste levensvormen, de dinosauriërs,  tot de mensen van nu. Ondertussen passeren ook de belangrijkste wetenschappers en hun uitvindingen de revue. Een heerlijk boek om wekenlang in te lezen en je gelukkig te prijzen dat je überhaupt op aarde bent en je prettig nietig te voelen tussen al dat natuurgeweld.

Superjuffie in de Soep van uitgeverij Van Holkema & Warendorf is nu verkrijgbaar

Het Kwintet van Claire McGowan

I grew up in a small rural village in Ireland. We didn’t have the internet, we only had seven TV channels (and one was in Irish) and there was pretty much nothing to do except go for walks and read. And so I read everything I could get my hands on, all the books in my parents’ house, everything in the school library, and everything in the two local libraries I managed to join. At that age I went through books the way teenage boys go through food – my mother couldn’t keep up. It’s a privilege now, in this age of ebooks, and being sent lots of proofs, that I never run out of reading matter. Here are five books that have really influenced me and which I’m always urging people to read.

The Secret History, by Donna Tartt - I have to include this because the plotting and characterisation are so brilliant. You really feel you’re part of that group and the gathering sense of doom is almost nauseating. I also love the narrative’s belated standpoint – we know something terrible is going to happen and with the force of a Greek tragedy, it can’t be stopped. An erudite and searing read that deserves all its accolades.

Mansfield Park, by Jane Austen – an odd choice, which even Jane Austen fans often don’t like because of the weak central character, but I’ve always loved the richness of the symbolism and small political references that frame the book in a wider social context. It’s also the best-plotted of any of her books – just watch how each section speeds towards a huge reversal.

The Post-Birthday World, by Lionel Shriver – like everyone else, I loved We Need to Talk About Kevin (the final 50 pages are among the most powerful in any book ever) but I almost prefer this quieter follow-up, a split narrative about the choice a woman makes between two men and how it influences her life, despite the same events occurring in each version. Brilliantly plotted and with a staggering level of detail.

A Widow for One Year - John Irving’s masterpiece, in which everyone is a writer (I’ve always loved books about writers). The book divides into several almost separate narratives, incorporating love stories, a murder-mystery, terrible loss, and moments of great comedy. There are also extracts from the fictional books written by the characters.

It – I have to include at least one Stephen King, as he’s a huge influence on me, as most writers will say. If you ignore the ending of this, it’s a beautiful portrayal of childhood and friendship, as well as being one of the most terrifying and disturbing books I’ve ever read. When I first started it aged 14 I had to put it aside for a year because I couldn’t sleep at night! I also love how he writes small towns, which inspired me to set my crime fiction series in a small Northern Ireland border town.

Barre Grond (The Dead Ground) van uitgeverij Ambo/Anthos is nu verkrijgbaar.